Toekomstverwachting

Mijn voorspelling voor 2013: door de economische crisis komt er een terugkeer naar de eenvoud. De aanwijzingen hiervoor zijn al duidelijk op de stoep bij de Philharmonie: simpele op de grond geverfde violen wijzen de weg naar de ingang.

De Smet

Gisteren in het Patronaatcafé de CD presentatie van de Haarlemse band De Smet: Aangename leegte. Als ik het goed begrijp zijn dit dezelfde mannen als van de band Smart Smeetz, alleen met een ander repertoire. Nu met krachtige Nederlandstalige rockmuziek waarvan ik vooral het liedje over de vaders mooi vond.

Funzone

De nieuwste voorstelling Funzone van Mug met de Gouden Tand die gisteren in de Toneelschuur in première ging gaat over identiteit. Hoe zien mensen mij, hoe kom ik over, wat voor uitstraling heb ik. Het werd een kaleidoscopische, ietwat bizarre voorstelling met veel verkleedpartijen en lappen tekst, een transgenderactrice, muziek en heel veel emoties. Ik geloof niet dat ik er veel van begrepen heb, maar gelukkig was de rest van het publiek laaiend enthousiast.

Patronaatcafé

Het is niet echt een café, het Patronaatcafé. Je kunt er niet lekker zitten om iets te drinken, er staan amper drie barkrukken, maar het is dan natuurlijk ook voor de muziek bedoeld. Sinds de verbouwing deze zomer is het café wat handiger ingedeeld, de toiletten zijn naar boven verhuisd zodat je je niet meer door een eventuele menigte hoeft te worstelen bij het podium en de DJ staat op een preekstoel.  De bar ziet er tegenwoordig uit als een soort draaimolen, rond en kleurig, versierd met kitscherige lampjes. Joshua Baumgarten heeft al ijverig overal posters opgehangen voor zijn komende event, vrolijk plaatje wel. Ook fijn dat er tegenwoordig een uithangbord hangt, voor de nieuwe bezoekers.

Gisteren was het weer druk, Lake Superior speelde er hun aangename Americana.
Indrukwekkend was de stilte die viel toen zanger Jeroen te Loo een nummer opdroeg aan de pas overleden Dick van der Giessen, een erg mooi liedje trouwens.
Helaas speelden de Marginalen niet, maar wel een invalbandje met een leuke ingeblikte sound. De zanger herken ik nog uit The Shit. Rubber Maid? Rubber Mate? aah! Rubbermade!, een heel aardig driemansbandje met drum, contrabas en banjo.

De Bray anno nu

De termen omslag, stijfselmarmer en schutbladen snap ik nog wel, maar platten, Zaans bord, spitselband, handbestoken kapitaal en single-hingebinding, daarvoor moet je toch echt een boekbinder zijn om ze te snappen. Op de expositie De Bray anno nu kom je ze allemaal tegen. Dirck de Bray was een 17e eeuwse boekbinder. Hij schreef het boek 'Kort onderweijs van het boeckenbinden' dat onlangs verscheen in een facsimile uitgave. Losse katernen van deze uitgave werden door hedendaagse boekbinders op eigen wijze ingebonden en zijn hier tentoongesteld. Het zijn ware kunstwerken geworden, allemaal zeer divers. Hier zie je er één van.
Naast papier en karton werd ook perspex gebruikt, perkament, Afrikaans hardhout, glas, elefantenhuid (waarvan ik hoop dat het niet is wat je zou denken) en leer van een op straat gevonden tas. Sommige met een bijpassende doos of foedraal.
Al deze kunstwerkjes staan in een schitterende catalogus  die, zoals dat hoort bij zo'n tentoonstelling, op een heel speciale manier is gemaakt, de binding ziet eruit als een klein accordeonnetje.
Tot slot is er een binderij uit 1658 nagebouwd, erg fraai en in de kerstvakantie ook nog een paar dagen echt in gebruik.
Dit alles is te zien in de Janskerk, tot en met 4 januari.

Christmas Crapshoot

Kerstmis begon gisterenavond in het Patronaatcafé met Irrational Library's Christmas Crapshoot.
Joshua Baumgarten herdacht de die middag overleden Patronaatmedewerker Dick van der Giessen en vervolgens denderde de avond verder met allerlei heftige bandjes waarvan eerlijk gezegd alleen Bat Country me is bijgebleven. Druk en gezellig en een prima alternatief voor de kerstsamenzang op de Grote Markt.

Seven psychopats

Doordrenkt van zwarte humor, deze misdaadfilm: Seven Psychopaths met een ingenieus verhaal-in-een-verhaal. De zeven psychopaten zijn bedacht door Billy, zelf wel het meest gestoord, om zijn vriend scriptschrijver Marty te helpen die met een writer's block zit. Ze zijn niet alleen bedacht maar ze duiken ook echt op in het verhaal. Veel afrekeningen en bloedgespetter met als bindende factor een gestoorde hondenliefhebber. Amusante splettermovie met een imposante cast: Woody Harrelson, Christopher Walken, Colin Farrell en Harry Dean Stanton om maar wat te noemen.

De kijkdoos

Wat een geweldig leuk filmpje: De Kijkdoos, gemaakt door Anne Rietmeijer. Zij werd hiermee winnaar van Shoot your Shot, een wedstrijd voor jongeren van 15 t/m 21 jaar. Origineel verhaal: een jongetje heeft zijn kamer vol met schoenendozen staan om daar kijkdozen van te maken. Als we meekijken door het raampje zien we in een decor van papier en karton een filmpje van een vrouw die uit haar venster wuift, in een trein stapt, of wegvaart in een papieren bootje. Het is een combinatie van papieren animatie en gewone film. Erg mooi gemaakt en ook raadselachtig, wie is die vrouw, is het zijn moeder, waarom gaat ze weg? Veelbelovend!

Je kunt De Kijkdoos hier bekijken.

Alice in Wonderland

Gisteren gezien in de Schouwburg: de bewerking van het bekende verhaal van Lewis Carroll door Leopold Witte en Geert Lageveen.

Eigenlijk is Alice in Wonderland een heel onbegrijpelijk verhaal voor kinderen, vol met onlogica en filosofische uitwijdingen maar Tjitske Reidinga als Alice sleept de aanwezige kinderen vrolijk mee in deze fantasiewereld.
Het decor is fleurig en simpel: een stel kasten waar mee rond gereden wordt en waar Alice in- en uitstapt en daar groter dan wel kleiner uitkomt (dankzij haar kleine stand-in), een rij tafels die ter plekke worden gedekt voor de thee en als Alice in de schacht valt wordt dat heel slim getoond door een boom simpelweg omhoog te trekken zodat het lijkt of zij een val maakt.

Het Holland Symfonia (ruim 50 man sterk!) speelt prachtig, eerst op de achtergrond, maar is later op de voorgrond heel kleurig aanwezig. Ze spelen onder andere Sjostakovitsj en Prokovjev, maar ook een heel oud nummer van Orkater: Dichtgevroren vijver, leuk om dat weer eens terug te horen.

Winterroos

De term doorbloeier wordt gebruikt als planten langer dan een paar weken per seizoen bloeien. De roos in mijn tuin neemt dat wel zeer letterlijk: deze foto is vandaag genomen.

NS versiering

Het idee is leuk natuurlijk, deze kerstversiering van de NS in de stationshal van Haarlem, maar eigenlijk wil je zo weinig mogelijk tijd doorbrengen op het station en snel naar huis. Dus misschien liever investeren in een goede dienstregeling en het voorkomen van vertragingen.

Kerstversiering

Sommige wijken staan erom bekend: uitbundige kerstversiering, liefst al in november.
De Leidsebuurt begint nu ook schoorvoetend mee te doen.

Posttas

Geweldige tas gekregen van de redactie van de Leidsebuurtkrant. Echt een hebbeding voor een postliefhebber als ik. Als bedankje voor het rondbrengen van het wijkkrantje. Nu kan ik zelf postbodetje spelen, ha! Als ik nu maar geen ruzie krijg met mijn eigen postbode, die, toeval bestaat niet, in datzelfde krantje geïnterviewd wordt.

Kerststal

Vol verwachting stapte ik gisteren naar de Groenmarktkerk waar Leny van Schaik met haar koor Malle Babbe kerstliedjes zou zingen en het zoveeljarig jubileum van het koor zou vieren. Maar helaas, de kerkdeuren waren hermetisch gesloten. Misschien was er vanwege overweldigend succes geen plaats in de herberg?
Over herbergen gesproken, in dezelfde kerk staat een expositie van zo'n 100 kerststalletjes, exemplaren van steen, stof, hout, noem maar op, van formaat walnoot tot levensgroot. Best leuk om (zodra de deuren weer open zijn) even voor naar binnen te lopen en zo vast in de kerstsfeer te komen.

Broken circle breakdown

Bijzonder heftige film, Broken circle breakdown, maar ook erg mooi. Ik dacht eerst dat de film in Amerika speelde, in de voorstukjes zie je paarden, cowboyhoeden en een bluegrassbandje maar het blijkt gewoon België te zijn. Daar hebben Didier en Elise sinds hun eerste ontmoeting een stormachtige liefdesrelatie. Ze wonen in een oud huis op een stuk grond met een paard en kippen. Didier speelt banjo en zingt samen met Elise in hun bandje. Ze krijgen een dochter en zijn gelukkig totdat het dochtertje kanker krijgt en sterft. Schuldgevoelens en verwijten zorgen voor een niet meer te overbruggen verwijdering tussen Didier en Elise.
Het is werkelijk prachtig verfilmd, een collage van verleden en heden. Veerle Baetens is echt een topactrice en zij en Johan Heldenbergh zingen samen de sterren van de hemel.
Je verlaat de zaal met een brok in je keel die de hele avond niet meer wil oplossen, al speelt bluegrassbandje The Pedro Delgados nog zo vrolijk in de foyer van de Toneelschuur.

De verbouwing

Ik ben er niet voor naar de bioscoop gegaan en thuis kijk ik toch altijd minder geconcentreerd, dus daarom viel het me des te meer mee dat ik De Verbouwing (naar het boek van Saskia Noort) een hele onderhoudende film vond. Tjitske Reidinga en Peter Blok spelen de hoofdrollen en de regie is in handen van Will Koopman (Gooische vrouwen), ja, dan kan er al weinig misgaan. Tessa, een succesvol plastisch chirurg heeft thuis met een slopende verbouwing te kampen. Het schiet niet op en het budget is al ruim overschreden. Dan komt ze in contact met een ex-vriend die haar wil helpen. Van de regen in de drup inderdaad, want het geld wat hij haar leent wordt al snel weer opgeeist door een derde met een enorme rente erbij. Uiteindelijk blijken deze heren zwendelaars in een orgaandonorzaak te zijn en wordt de zoon van Tessa bedreigd. Onnodig te vertellen dat een en ander weer goed komt na een aantal spannende wendingen.
Enfin, allemaal niet superspectaculair maar onderhoudend genoeg voor een avondje op de bank.

Dromen van Schalkwijk

Aardige roman, Dromen van Schalkwijk van Victor Schiferli. Alleen al omdat ik zelf in mijn puberteit in Schalkwijk woonde net als de hoofdpersoon Felix Swammerdam. De 16-jarige Felix woont daar met zijn moeder en stiefvader in een flat aan de Engelandlaan. Hij is een beetje een loner, zijn leven krijgt pas wat vorm als hij geïntrigeerd raakt door David, een nieuwe klasgenoot, die punker is en muzikant. Felix wordt  manager van het bandje van David, New Dark Age, wat voor hem een ontsnapping betekent uit het dagelijks bestaan. Muziek beheerst zijn leven en er passeren ook heel wat songtitels de revue. Het boek beschrijft de laatste  schooljaren tot aan het eerste studiejaar van Felix. Hij heeft dan bijna geen contact meer met David of de andere muzikanten van de band. Enkele jaren hierna doet Felix een laatste poging om ze op te zoeken en dan blijkt dat David is verdwenen, dood of verhuist, dat blijft in het ongewisse.

Leuk om te lezen met name door alle genoemde muzieknummers en de bekende Haarlemse plekken. Het Melkwoud, DAC en Stalker worden genoemd en de Sneeuwbal in Heemstede, naast de minder spannende plaatsen in Schalkwijk, zoals de Dublinstraat en het winkelcentrum. Elk hoofdstuk heeft een songtitel en je kunt de nummers zelfs beluisteren op Spotify.

Binnenplaatsje

Een schattig keukentje hè?  Met gezellig geblokte keukendoek passend bij de zwartwitgeblokte gootsteen. Aparte deurtjes ook. Raamposten en regenpijp zijn keurig zachtgeel geschilderd. Regenpijp? In een keuken? Ja hoor, dit keukentje is namelijk eigenlijk een piepklein binnenplaatsje. Dat zie je als je naar boven kijkt, de isolatoren voor de electra hangen er nog steeds.
Allemaal te zien bij Van Duivenboden, meubelwinkel, tegenwoordig aan de weg timmerend als Cultuurtempel.

Vintage

Voor de liefhebbers van vintage en retro dit adresje: Klungel Jungle. Op de bovenverdieping van Koningstraat 19 in Haarlem vind je veel stoelen, retro fietsen en collector's items. In hetzelfde pand op de benedenverdieping zitten nog twee van die leuke winkeltjes: Meneer Paprika (voor koffie en taart) en Toyzon (speelgoed).

De draad van Alexander

Het Gemeentemuseum in Den Haag geeft samen met uitgeverij Leopold kinderkunstboeken uit. Tegelijk staat er dan een tentoonstelling met de originele tekeningen uit het boek.
Op dit moment is er een expositie van Sieb Posthuma, met zijn boek De Draad van Alexander. Posthuma is een groot liefhebber van de werken van Alexander Calder en laat in dit boek zien wat je met een lijn kunt doen. Op de tentoonstelling kunnen kinderen zelf met een ijzerdraad hun kunstwerk maken en op de muren zijn levensgrote lijntekeningen van Posthuma getekend, prachtig.
Dat het inspirerend is kun je wel zien, een kind heeft al ijverig de eerste krassen op de muur gezet.
Nog te zien tot en met 20 januari.

Snoepauto

Goed, een groot deel van de inkomsten van de Pathé bioscoop komt uit de snoepomzet, dat snappen we. En dat er daarom zo'n 'smaak'volle auto geparkeerd staat in de foyer om de snoeplust alvast wat op te wekken, okee, en dat je dan heel uitgekookt door de snoepsupermarkt wordt geleid voor je de zaal in kunt snap ik ook nog, en dat de toiletten heel strategisch achter dezelfde snoepwinel liggen alla.
Maar dat je dan je tas moet laten controleren voor je de bioscoop binnenstapt om te kijken of je zelf geen rolletje drop bij je hebt, dat gaat echt te ver!

Brood

Mmmm, heerlijk dit brood.
Gisteren gekocht in de Grote Bavo bij de broodbank, dezelfde plek waar vroeger eten werd uitgedeeld aan de armen.
Ik kende tot nu toe alleen het Broodkantoor, geen idee dat er ook een broodbank was in deze kerk...! De opbrengst van deze broodjes komt ten goede aan de eetvoorziening van Stem in de Stad. (A.s zaterdag zijn ze ook weer te koop).

Anton Pieck

Sinds een paar jaar is het een Haarlemse kersttraditie dat gekostumeerde mensen in de Schagchelstraat en op de Oude Groenmarkt paraderen, alles in de trant van de Anton Pieckplaatjes. Deze parade gaat bijna aan zijn eigen succes ten onder, want druk!
Maar, eindelijk is het geoorloofd om de 'lichtekooien' (zo heetten deze dames ten tijde van Pieck) rustig in het openbaar te fotograferen om er later nog eens van te genieten (let op de wufte onderbroek).
Uiteraard waren er ook minder schaars geklede dames te zien tijdens de parade.

Alles is familie

Echt een leuke film: Alles is familie, waarvoor Kim van Kooten het script schreef en zelf ook een klein rolletje speelde. Het verhaal lijkt voorspelbaar, maar gaat toch steeds een kant op die je niet verwacht. Yuppenstel wil een kind, maar de man blijkt onvruchtbaar. Geen nood want de vrouw (Carice van Houten) heeft haar plan al klaar, een donorinseminatie van iemand die je niet kent, geen gedoe of emotionele verwikkelingen. De man (Thijs Römer) wil echter liever een kind met bekende genen dus zijn broer zou zich daar goed voor kunnen lenen. Dat is verwikkeling nummer 1. Verder zijn hun ouders bijna 40 jaar getrouwd, of toch niet en worden mensen verliefd op de verkeerde persoon. Enfin, een luchtig verteld verhaal met enige onwaarschijnlijkheden maar toch ook met een ontroerend tintje. Een van de leukste dingen aan deze film is de stoet aan bekende acteurs, ook in de bijrollen: Kees van Kooten, Tjitske Reidinga, Martine Bijl, Michiel Romeyn, René van 't Hof om maar wat namen te noemen. Met name Kees Hulst speelt een glansrol als vader en Willeke Alberti irriteerde mij deze keer zowaar niet, maar bleek gewoon een goede actrice.

Gerrit

Vandaag zou hij 74 zijn geworden, Gerrit van Dijk, de bekende Haarlemse animatiefilmer, maar gisteren is hij overleden. Ik heb hem nooit de hand geschud, wel vaak over hem geschreven bleek toen ik in de archieven dook. Hij gaf Haarlem kleur, een originele man.
Zijn tentoonstelling hangt nog in de Vishal: Ars longa, vita brevis, Kunst duurt lang, het leven is kort, toepasselijker kan een titel niet zijn.

Als twee druppels water

Als twee druppels water, de film van Fons Rademaker uit 1963 is gebaseerd op het boek van Willem Frederik Hermans: De donkere kamer van Damokles. Gisteren draaide hij in de Toneelschuur, nogal bijzonder want heel vaak is hij niet vertoond. Het bleek een nog zeer genietbare film. Hoofdpersoon Ducker komt in de tweede wereldoorlog in contact met een parachutist die sprekend op hem lijkt, dezelfde ferme kuiltjeskin, alleen donker van haar. Waarschijnlijk omdat zijn huwelijk slecht is en zijn vrouw hem een slapjanus vindt gaat hij in op alle verzoeken van deze man, Dorbeck. Zo zoekt hij onderdak voor een wildvreemde vrouw, schiet een man neer, verft zijn haar donker, vermoordt een vrouw en zo meer, met het idee in het verzet te zitten.

Na de oorlog wordt hij van spionage beschuldigd en is van Dorbeck geen spoor meer te vinden.
Eigenlijk is het niet erg geloofwaardig dat de hoofdpersoon de raarste dingen doet waarvan hij niet eens weet hoe het in elkaar zit, maar toch blijft de film daardoor wel spannend.
De dubbelrol die Lex Schoorel speelt is zeker voor die tijd qua techniek zeer geloofwaardig in de film.
Anders dan bij een moderne film die in een vroegere tijd speelt heb je bij deze klassieke film toch meer het gevoel een authentiek straatbeeld te zien, bijvoorbeeld de 2e Emmastraat in Haarlem (praktisch autoloos) met op de achtergrond de Nieuwe Bavo. De mensen spraken in de jaren 60 duidelijk anders, een bekakter seurt Nederlands. Ook bijzonder om een nog jonge Piet Römer te zien in deze film en een jeugdige André van de Heuvel, inmiddels hoogbejaard of overleden.

Victory Boogie Woogie

Laatst in het Gemeentemuseum kwam ik natuurlijk  ook oog in oog te staan met de Victory Boogie Woogie van Piet Mondriaan. Ooit aangekocht voor ruim 80 miljoen (gulden) wat nogal wat vragen opriep bij het publiek.
Mijn eigen vragen zijn:
Het schilderij was nog niet af, zou het nog duurder zijn geweest als het wel af was?
Er zitten overal plakkertjes en tape op geplakt. Horen die tapejes nu ook bij het kunstwerk?
Zou al dat tape een extra probleem opleveren bij eventuele restauratie?

Winterbos

Kenmerkend aan de voorstellingen van het 5e Kwartier is dat alles tot in de puntjes is verzorgd. Ze spelen deze keer in de oude parkeergarage van de voormalige LTS, in de entreekaartjes zijn zaadjes verwerkt, je kunt ze in de grond stoppen zodat het kan ontspruiten. Bij de kassa, een kale nog op te leveren ruimte, staan schemerlampen en er liggen perzische tapijtjes op de vloer. Daar wordt het publiek opgehaald om naar de naastgelegen parkeergarage te lopen.
Er is soep, gemaakt door Parkwijkers zelf waarbij recepten en levensverhalen zijn uitgewisseld die ook weer op de tafelkleden zijn geschreven. Je mag je eigen verhaal erbij schrijven. Maar eerst moet je een lepel pakken, die, toepasselijk want Winterbos gaat over groeien, in een pot aarde is gestoken. Dan mag je een hapje nemen uit een pot Amuse Bouche, 'vrolijkt je mond op', staat erbij. Geen idee wat het is, radijs met rettich? Dan door naar de soep, er is keus tussen pompoensoep, harira (Marokkaanse linzensoep) en boerengroentesoep, met een stuk brood of een Marokkaans pannekoekje erbij, heerlijk.
Daarna kunnen we nog een zoet hapje baklava nemen. Die liggen op lepeltjes die aan de muur zijn bevestigd met een servetje erover. Als je een hapje pakt moet je er een labeltje aanhangen waarop je hebt geschreven welke smaak je Parkwijk toewenst. Sommige mensen schrijven er hele verhalen op, ik dacht zelf aan het woord zoet of pittig.
Dan begint de voorstelling. Het publiek zit op stukken boomstam, gewikkeld in dekens. Toevallig dat ik laatst het boek De Woonschool heb gelezen, want de ambtenaar die verantwoordelijk is voor deze wijk draaft nu enthousiast op in het stuk. We zien de goede man naïef en enthousiast zijn idee promoten over een wijk waarin sociaal moeilijke families zullen worden gehuisvest zodat ze elkaar zullen opvoeden. Daar tussendoor vertellen drie Parkwijkers hun levensverhaal, de vrouw van een fietsenmaker, een jong gefrustreerd meisje en een buitenlandse vrouw die de taal nog niet spreekt. De ambtenaar komt gedurende het stuk tot de ontdekking dat zijn project is mislukt en van het enthousiasme van de man is aan het eind van het stuk dan ook niet veel meer over.
Wel een beetje jammer dat ik twee van die verhalen al eerder heb gehoord in het Winterbos van vorig jaar, er zullen toch wel meer verhalen zijn?
Toch weer mooi om te zien en te horen en heel sfeervol weergegeven.

Fifties Fashion

Mooie tentoonstelling in het Gemeentemuseum, Den Haag: Fabulous Fifties - Fabulous Fashion. Bij binnenkomst stuit je meteen op een aantal snoepkleurige avondjaponnen van tule, het woord japon is hier beslist op zijn plaats. Fijn detail is dat je via ronde spiegels op de grond kunt zien hoeveel lagen tule er nog onder de rok verborgen zitten. De mode van de jaren vijftig is vooral elegant met ingenieuze coupenaadjes en veel kleine plooitjes. Opvallend is dat er veel omgekleed werd op een dag. Zo had je een dagjurk, een middagjapon, een huispyjama of een avondjurk. Op de foto zelfs een namiddagjapon.
Nieuw voor mij was het begrip cocktailschortje, een wuftere variant van het werkschort om de cocktailjapon te beschermen tegen, neem ik aan, martinivlekken.

Door de opkomst van de televisie en tijdschriften kon mode verspreid worden. Couture was onbetaalbaar voor de gewone vrouw, confectiemode nog duur, dus er werd veel zelf gemaakt met behulp van knippatronen, ook te zien op de expositie. Ook van de typische jaren vijftig prints die op dit moment een revival meemaken zie je mooie voorbeelden.
Op drie televisieschermen, fraai vormgegeven in een opgeblazen foto van een jaren 50 huiskamer met ouderwets tv toestel, spelen filmpjes met items uit die tijd. Nog zo'n leuk detail: de gordijnen die als een soort echo geprint zijn met dezelfde bloemenmotieven als de modellen dragen.
Typisch een 'O ja weet je nog Nel' tentoonstelling. Bij de babydolls hoor je uitroepen: die had ik ook! en bij de Rock & Rollkleding gaat er geheid iemand spontaan de twist doen. Bij de badpakken had ik het zelf: ik herinnerde mij ineens het katoenen badpakje uit mijn jeugd met een gesmockt lijfje en een aangerimpeld rokje, compleet met schurend zand.
De tentoonstelling is nog te zien tot en met 3 februari.